ΠΟΙΕΣ ΗΤΑΝ ΟΙ ΔΥΟ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΠΟΥ ΕΙΠΕ ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ Ο ΔΙΚΑΙΟΣ ΣΥΜΕΩΝ;

Ὁ δίκαιος Συμεὼν εὐλόγησε τὴν Θεοτόκο καὶ τὸν Ἰωσήφ, ποὺ παρακολουθοῦσαν τὰ γεγονότα αὐτὰ μὲ θαυμασμὸ καὶ ἔκπληξη. Καὶ τότε στράφηκε στὴν Θεοτόκο γιὰ νὰ τῆς πῇ δύο θαυμαστὲς Προφητεῖες.Ἡ πρώτη ἀναφερόταν στὸ Πρόσωπο τοῦ Θεανθρώπου Χριστοῦ. «Ἰδοὺ οὗτος κεῖται εἰς πτῶσιν καὶ ἀνάστασιν πολλῶν ἐν τῷ Ἰσραὴλ καὶ εἰς σημεῖον ἀντιλεγόμενον» (Λουκ. β´ 34). Αὕτη ἡ προφητεία πραγματοποιήθηκε κατὰ τὴν διάρκεια τῆς ζωῆς τοῦ Χριστοῦ, ἀλλὰ ἐξακολουθεῖ νὰ πραγματοποιῆται στὴν ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητας καὶ στὴν προσωπικὴ ζωὴ κάθε ἀνθρώπου.
Ὁ Θεάνθρωπος Χριστὸς εἶναι πτώση τῶν ἀπίστων, τῶν μὴ πιστευόντων σὲ Αὐτόν, καὶ ἀνάσταση αὐτῶν ποὺ πιστεύουν σὲ Αὐτόν. Ἕνα παράδειγμα εἶναι ὁ Γολγοθᾶς. Ὁ ἕνας ληστὴς πιστεύει καὶ σώζεται, ὁ ἄλλος ἀμφισβητεῖ καὶ καταδικάζεται. Συμβαίνει αὐτὸ καὶ στὴν ἐσωτερική μας ζωή, ἀφοῦ ὁ Χριστὸς πίπτει ὅταν ἐμεῖς οἱ βαπτισμένοι πέφτουμε μὲ τὴν πορνεία, καὶ ἀνίσταται μὲ τὴν σωφροσύνη. Ἐπίσης, αὐτὸ μπορεῖ νὰ ἐννοηθῇ ὅτι πρόκειται ὁ Χριστὸς νὰ πάθῃ καὶ νὰ πέσῃ στὸν θάνατο, ἀλλὰ καὶ νὰ ἀναστηθοῦν πολλοὶ μὲ τὴν δική του πτώση, καὶ τὸν δικό του θάνατο (ἱερὸς Θεοφύλακτος).
Ὁ Χριστὸς εἶναι καὶ «σημεῖον ἀντιλεγόμενον». Ἡ λέξη «σημεῖον» μπορεῖ νὰ ἐννοηθῇ μὲ πολλοὺς τρόπους καὶ πολλὲς ἔννοιες. Κατ᾿ ἀρχὰς σημεῖο εἶναι ἡ σάρκωση τοῦ Χριστοῦ, ἡ ἐνανθρώπηση τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ. Κατὰ τὴν ἐνανθρώπηση ἔγιναν πολλὰ παράδοξα καὶ παράξενα πράγματα. Ὁ Θεὸς ἔγινε ἄνθρωπος, ἡ Παρθένος μητέρα. Ἀκριβῶς δὲ αὐτὸ τὸ σημεῖο ἀντιλέγεται καὶ ἀμφισβητεῖται ἀπὸ πολλοὺς ἀνθρώπους. Ἄλλοι ὑποστηρίζουν ὅτι ἔλαβε πραγματικὸ σῶμα, καὶ ἄλλοι ὅτι ἔλαβε φανταστικό, ὅτι δηλαδὴ τὸ σῶμά Του ἦταν φανταστικὸ καὶ ὅλα τὰ ἔκανε φανταστικά. Ἄλλοι θεωροῦν ὅτι εἶναι χοϊκὸ σῶμα, ἄλλοι ἐπουράνιο. Ἄλλοι θεωροῦν ὅτι ὁ Χριστὸς ὡς Θεὸς ἔχει προαιώνια ὕπαρξη καὶ ἄλλοι νομίζουν ὅτι ἔλαβε ἀρχὴ τῆς ὑπάρξεώς του ἀπὸ τὴν παρθένο καὶ ἄχραντη Μαρία (ἅγ. Κύριλλος Ἀλεξανδρείας).

Ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ ἁγιορείτης, ἀναλύοντας τὴν ἑρμηνεία τοῦ ἱεροῦ Θεοφύλακτου, ὅτι ὡς σημεῖο ἀντιλεγόμενο ἐννοεῖται ἡ σάρκωση τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ, λέγει ὅτι ὁ αἱρετικὸς ποὺ βλέπει τὰ ἔργα τοῦ Χριστοῦ, ὁ Ὁποῖος ἔχει διπλὲς ἐνέργειες, τὴν θεία καὶ τὴν ἀνθρώπινη, καὶ ἄλλοτε ὡς ἄνθρωπος πεινᾶ, διψᾶ, δέχεται τὸ μαρτύριο, σταυρώνεται, πάσχει κλπ., καὶ ἄλλοτε ὡς Θεὸς κάνει θαύματα, ἐκδιώκει δαίμονες καὶ ἀνίσταται κλπ., ἀμφιταλαντεύεται ἂν ὁ Χριστὸς εἶναι Θεὸς ἡ ἄνθρωπος. Ὅμως ὁ Χριστιανὸς δὲν ἔχει τέτοιες ἀμφιβολίες, γιατὶ γνωρίζει ἀπὸ τὴν ἐμπειρία τῶν θεουμένων ἁγίων ὅτι καίτοι ὁ Χριστὸς εἶχε δύο φύσεις, θεία καὶ ἀνθρώπινη, ἐν τούτοις εἶναι ἕνας κατὰ τὴν ὑπόσταση καὶ τὸ πρόσωπο, καὶ ἔτσι ὁ ἕνας καὶ Αὐτὸς Χριστὸς ἐνεργεῖ ἄλλοτε τὰ θεοπρεπῆ καὶ ἄλλοτε τὰ ἀνθρωποπρεπῆ. Καὶ βέβαια, ὅταν ἐνεργεῖ κάθε φύση, ἐνεργεῖ «μετὰ τῆς θατέρου κοινωνίας».

Ἔπειτα, σημεῖο ἀντιλεγόμενο εἶναι καὶ ὁ Σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ. Κατὰ τὸν ἅγιο Κύριλλο Ἀλεξανδρείας, «ἀντιλεγόμενον σημεῖον τὸν τίμιον ὀνομάζει σταυρόν». Ἄλλοι δέχονται τὸν Σταυρὸ καὶ τὴν σταύρωση τοῦ Χριστοῦ θεωροῦντες αὐτὴν ὡς σωτηρία, ὅτι στὸν Σταυρὸ νίκησε τὶς ἀρχὲς καὶ ἐξουσίες τοῦ σκότους, καὶ ἄλλοι ἀρνοῦνται τὸν Σταυρό. Δὲν μποροῦν νὰ ἀντιληφθοῦν πῶς ὁ Χριστὸς σταυρώθηκε. Γι᾿ αὐτό, ὅπως εἶπε ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ὁ Σταυρὸς εἶναι γιὰ τοὺς Ἰουδαίους σκάνδαλο, γιὰ τοὺς Ἕλληνες μωρία. Γιὰ μᾶς ὅμως τοὺς πιστοὺς ὁ Σταυρὸς εἶναι «Θεοῦ δύναμις καὶ Θεοῦ σοφία» (Α´ Κορ. α´ 23-24).
Ἡ δεύτερη προφητεία τοῦ ἁγίου Συμεών, ποὺ ἀναφερόταν στὴν Παναγία, εἶναι ἡ ἑξῆς: «καὶ σοῦ δὲ αὐτῆς τὴν ψυχὴν διελεύσεται ρομφαία, ὅπως ἂν ἀποκαλυφθῶσιν ἐκ πολλῶν καρδιῶν διαλογισμοὶ» (Λουκ. β´ 35).
Προφανῶς ἡ προφητεία αὐτὴ ἀναφέρεται στὸν πόνο καὶ τὴν θλίψη τῆς Θεοτόκου, ὅταν θὰ ἔβλεπε τὸν Υἱό της πάνω στὸν Σταυρό, ποὺ εἶναι ταυτόχρονα Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, νὰ πάσχῃ καὶ νὰ ὑποφέρῃ. Ἡ Παναγία δὲν ὑπέφερε, οὔτε πόνεσε κατὰ τὴν γέννηση τοῦ Χριστοῦ, ἀκριβῶς γιατὶ τὸν συνέλαβε ἀσπόρως καὶ τὸν γέννησε ἀφθόρως. Ἔπρεπε, λοιπόν, νὰ πονέσῃ πολὺ κατὰ τὸν καιρὸ τῆς ἐξόδου.
Ἀκριβῶς αὐτὴ ἡ ῥομφαία, ποὺ θὰ διέλθη τὴν ψυχὴ τῆς Θεοτόκου κατὰ τὸν σταυρικὸ θάνατο τοῦ Χριστοῦ, θὰ ἀποκαλύψῃ τοὺς διαλογισμοὺς πολλῶν ἀνθρώπων, ποὺ βρίσκονταν κεκρυμένοι στὴν καρδιά τους. Αὐτοὶ ἀμφιβάλλουν ἂν εἶναι γνήσια καὶ ἀληθινὴ μητέρα. Ἀλλὰ ἀπὸ τὸν πόνο ποὺ αἰσθάνθηκε καταλαβαίνουν ὅτι πρόκειται γιὰ τὴν φυσική του μητέρα.

Αὐτὸ μᾶς ὑπενθυμίζει τὴν περίπτωση τῶν δύο γυναικῶν τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ποὺ διεκδικοῦσαν ἕνα βρέφος καὶ παρουσιάσθηκαν στὸν Σολομῶντα γιὰ νὰ τοὺς λύσῃ τὴν διὰ-φορᾶ. Ὁ Σολομῶν ζήτησε μαχαίρι γιὰ νὰ τὸ τεμαχίσῃ καὶ νὰ δώσῃ ἀπὸ ἕνα μέρος σὲ κάθε μία γυναίκα. Τότε ἡ μία ζήτησε νὰ μὴ τὸ σφάξῃ, ἀλλὰ νὰ τὸ δώσῃ ὁλόκληρο στὴν ἄλλη. Καὶ ἡ ἄλλη ζήτησε νὰ τὸ σφάξῃ, ὥστε νὰ μὴ τὸ πάρῃ καμμιὰ ἀπὸ αὐτές. Ὁ βασιλεὺς ἔδωσε τὸ παιδὶ σὲ αὐτὴν ποὺ προτίμησε νὰ ζήσῃ τὸ παιδί, ἔστω κι ἂν τὸ πάρῃ ἡ ἄλλη γυναίκα. Αὐτὸ ἦταν δεῖγμα ὅτι ἦταν ἡ φυσική του μητέρα. (Γ´ Βασιλ. γ´ 16-28).
Ἔτσι καὶ ὁ πόνος τῆς Παναγίας στὸν Σταυρὸ ἔδειξε ὅτι αὐτὴ εἶναι ἡ πραγματικὴ μητέρα, ὅτι ἀπὸ αὐτὴν ὁ Κύριος παρέλαβε τὴν σάρκα. Γιατὶ, ἀφοῦ ἡ Παναγία εἶναι ἡ πραγματικὴ μητέρα, σημαίνει ὅτι καὶ ὁ Χριστὸς ἔχει πραγματικὸ σῶμα καὶ δὲν εἶναι ἄνθρωπος κατὰ φαντασία.
Ό Μ. Ἀθανάσιος λέγει ὅτι ἡ φράση «ὅπως ἂν ἀποκαλυφθῶσιν ἐκ πολλῶν καρδιῶν διαλογισμοὶ» σημαίνει ὅτι ὁ Σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ, τὸ Πάθος Του, θὰ ἀποκαλύψῃ ὅλες τὶς ἐσωτερικὲς διαθέσεις τῶν ἀνθρώπων, ἀφοῦ ὁ Πέτρος ἀπὸ θερμὸς καὶ ζηλωτής, θὰ τὸν ἀρνηθῇ, οἱ Μαθητὲς θὰ τὸν ἐγκαταλείψουν, ὁ Πιλᾶτος θὰ μεταμεληθῇ μὲ τὴν νίψη τῶν χεριῶν, ἡ γυναίκα του θὰ πιστεύσῃ μὲ τὸ νυκτερινὸ ὄνειρο, ὁ ἑκατόνταρχος θὰ ὁμολογήσῃ ἀπὸ τὰ σημεῖα, ὁ Ἰωσὴφ καὶ ὁ Νικόδημος θὰ ἀσχοληθοῦν μὲ τὰ τῆς κηδείας, ὁ Ἰούδας θὰ πνιγῇ, οἱ Ἰουδαῖοι θὰ δώσουν ἀργύρια στοὺς φρουροὺς γιὰ νὰ ἀποκρύψουν τὴν Ἀνάσταση. Καί, πραγματικά, «μάχη τις ἔσται καὶ στάσις λογισμῶν τε καὶ διαλογισμῶν ἐναντίων».

Ἡ προφητεία αὐτὴ δὲν ἀναφέρεται μόνο στὴν σάρκωση καὶ τὴν σταύρωση, ἀλλὰ καὶ στὴν ὅλη ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας, ποὺ εἶναι τὸ πραγματικὸ Σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Ἄλλοι σώζονται παραμένοντας στὴν Ἐκκλησία καὶ ἄλλοι καταδικάζονται, ἀρνούμενοι τὸ σωτηριῶδες ἔργο της. Ἐπίσης, ἐπειδὴ μὲ τὸ Βάπτισμα δεχθήκαμε τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ μέσα στὴν καρδιὰ καὶ δὲν φεύγει ποτέ, ἀλλὰ ἁπλῶς μὲ τὰ πάθη καλύπτεται, γι᾿ αὐτὸ ὅταν ἁμαρτάνουμε, πίπτουμε, καὶ ὅταν ἀγωνιζόμαστε καὶ μετανοοῦμε, ἀνασταινόμαστε.
Ὁ Χριστὸς θὰ εἶναι «εἰς πτῶσιν καὶ ἀνάστασιν πολλῶν» καὶ στὴν ἄλλη ζωή, ἀφοῦ ὅλοι θὰ δοῦν τὸν Χριστό, ἀλλὰ γιὰ ἄλλους θὰ εἶναι Παράδεισος καὶ γιὰ ἄλλους Κόλαση.

[Απὸ τὸ βιβλίο «Δωδεκάορτο. Εἰσαγωγὴ στὴν ὀρθόδοξη Χριστολογία»
Ἱεροθέου, Μητροπολίτου Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου]
[ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙΔΑ »ORTHODOXIA ON.LINE»]