ΤΟ ΝΑΝΟΥΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ!

---

+ΔΕΥΤΕΡΑ -ΠΡΟ ΤΩΝ ΦΩΤΩΝ- (2/1/2023) ~ΩΡΑ 5.30 μ.μ. -ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΚΑΙ Η ΚΑΘΙΕΡΩΜΕΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ ΣΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΝΑΓΙΑ & ΣΤΟΝ ΟΣΙΟ ΕΦΡΑΙΜ ΚΑΤΟΥΝΑΚΙΩΤΗ, ΜΕ ΜΝΗΜΟΝΕΥΣΗ ΟΝΟΜΑΤΩΝ, ΕΙΔΙΚΗ ΔΕΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΣΕΙΣΜΟΥΣ ΚΑΙ ΟΜΙΛΙΑ.

---

Γεῖρε ἁπαλά, παιδάκι μου,
στή φάτνη καί κοιμήσου
καί τῶν ἀνθρώπων οἱ καημοί
ἄς κοιμηθοῦν μαζύ σου…».

Ὁλες οἱ μάνες νανουρίζουν τά μωρά τους γιά νά ἔχουν ἤρεμο καί ἥσυχο ὕπνο. Ὁ Ν.Γ. Πολίτης στό ἔργο του «Ἐκλογαί ἀπό τά τραγούδια τοῦ Ἑλληνικοῦ Λαοῦ», ἔχει διασώσει πολλά νανουρίσματα, ὅπως αὐτό:

«…Koιμήσoυ ἀστρί, κoιμήσoυ αὐγή, κoιμήσoυ νιό φεγγάρι,
Κoιμήσoυ, πού νά σέ χαρῆ ὁ νιός πού θά σέ πάρη.
Koιμήσoυ, πού παράγγειλα ’στήν Πόλη τά χρυσά σου.
‘ς τή Βενετιά τά ροῦχα σου καί τά διαμαντικά σου.
Koιμήσoυ, πού σοῦ ράβουνε τό πάπλωμα ‘ς τήν Πόλη,

Καί σοῦ τό τελειώνουνε σαρανταδυό μαστόροι,
‘ς τή μέση βάνουνε τόν ἀετό, ς’ τήν ἄκρη τό παγόνι.
Νάνι τοῦ ρήγα τό παιδί, τοῦ βασιλιᾶ τ’ ἀγγόνι.
Κοιμήσου καί παράγγειλα παπούτσια ‘ς τόν τσαγγάρη,
νά σοῦ τά κάνη κόκκινα μέ τό μαργαριτάρι.
Koιμήσου μέσ’ ‘ς τήν κούνια σου καί ‘ς τά παχιά παννιά σου,
Ἡ Παναγιά ἡ δέσποινα, νά εἶναι συντροφιά σου…».

Χαρακτηριστικά εἶναι δύο νανουρίσματα, τό ἕνα τοῦ Κώστα Βαρναλη, μέ τίτλο «Οἱ Πόνοι τῆς Παναγιᾶς» ἀπό τήν ποιητική συλλογή «Σκλάβοι πολιορκημένοι»(1927) καί τό δεύτερο τῆς Καίτης Χιωτέλλη, μέ τίτλο «Τό νανούρισμα τῆς Παναγιᾶς», ἀπό τήν ποιητική συλλογή «Ἀνατολικοί Δρόμοι» (1961).
Στούς «Πόνους τῆς Παναγιᾶς», ὁ ποιητής γράφει:

«…Ποῦ νά σέ κρύψω, γιόκα μου, νά μή σέ φτάνουν οἱ κακοί;
Σέ ποιά νησί τοῦ Ὠκεανοῦ, σέ ποιά κορφήν ἐρημική;
Δέ θά σέ μάθω νά μιλᾶς καί τ’ ἄδικο φωνάξεις.
Ξέρω πώς θάχεις τήν καρδιά τόσο καλή, τόσο γλυκή,
πού μέ τά βρόχια τῆς ὀργῆςταχιά θενά σπαράξεις.
Σύ θάχεις μάτια γαλανά, θάχεις κορμάκι τρυφερό,
θά σέ φυλάω ἀπό ματιά κακή κι ἀπό κακόν καιρό,
ἀπό τό πρῶτο ξάφνισμα τῆς ξυπνημένης νιότης.

Δέν εἶσαι σύ γιά μάχητες, δέν εἶσαι σύ γιά τό σταυρό.
Ἐσύ νοικοκερόπουλο – ὄχι σκλάβος ἤ προδότης.
Τή νύχτα θά σηκώνομαι κι ἀγάλια θά νυχοπατῶ,
νά σκύβω τήν ἀνάσα σου ν’ ἄκω, πουλάκι μου ζεστό
νά σοῦ ’τοιμάζω στή φωτιά γάλα καί χαμομήλι,
κ’ ὕστερα ἀπ’ τό παράθυρο μέ καρδιοχτύπι νά κοιτῶ
πού θά πηγαίνεις στό σκολιό μέ πλάκα καί κοντύλι …

Κι ἄν κάποτε τά φρένα σου μ’ ἀλήθεια, φῶς τῆς ἀστραπῆς,
χτυπήσει ὁ Κύρης τ’ οὐρανοῦ, παιδάκι μου νά μή τήν πεῖς !
Θεριά οἱ ἄνθρωποι, δέ μποροῦν τό φῶς νά τό σηκώσουν!
Δέν εἶν’ ἀλήθεια πιό χρυσή σάν τήν ἀλήθεια τῆς σιωπῆς.
Χίλιες φορές νά γεννηθεῖς, τόσες θά σέ σταυρώσουν!…».

Ἡ ποιητική ὅραση τοῦ Κώστα Βάρναλη εἶναι γεμάτη συγκίνηση γιά τό Θεῖο Βρέφος πού διαχέεται σέ ὅλα τά παιδιά τοῦ κόσμου.

Ἡ ποιήτρια Καίτη Χιωτέλλη, μέ περισσή εὐαισθησία γράφει στό ποίημά της:

«…Γεῖρε ἁπαλά στή φάτνη σου, μικρό μου, καί κοιμήσου
καί τό μικρότερο τ’ ἀρνί θά κοιμηθῆ μαζί σου.
Κλεῖσε γλυκά τά μάτια σου καί γεῖρε τό κεφάλι
στό ἀχυρένιο πούφτιασα γιά σένα προσκεφάλι.

Κοιμήσου καί κοιμήθηκε ὁ κάμπος πέρα ὡς πέρα
καί σώπασε τοῦ μακρινοῦ βοσκόπουλου ἡ φλογέρα.
Κοιμήσου καί δέ θάρθη ἀχός γλυκός νά σέ ξυπνήση
μηδέ τ’ ἀρνάκια σά θά πᾶν νά ποτιστοῦν στή βρύση.

Εἶδες, ὅλα τριγύρω σου πώς ἔχουν ἡσυχάσει
γιά ν’ ἁπλωθῆ τό μάγεμα τοῦ ὀνείρου σου στήν πλάση.
Κι’ ὡς θά σέ φέρνη τ’ ὄνειρο, βαρκούλα φεγγαρίσια
στό περιβόλι τῆς χαρᾶς πού ἀγάπη ἀνθεῖ περίσσια
τοῦ Ἡρώδη ἡ ἔχτρα ἄς μή γενῆ σκιά στό μέτωπό σου
κι ἄς κρύψουν νυχτολούλουδα τ’ ἀγκάθια, τό Σταυρό σου.

Κοιμήσου ἐσύ μονάκριβο μικρό μου, μή σέ μέλη,
στόν ὕπνο σου θά στέκουνε ἀγγέλοι κι ἀρχαγγέλοι.
Γεῖρε ἁπαλά, παιδάκι μου, στή φάτνη καί κοιμήσου
καί τῶν ἀνθρώπων οἱ καημοί ἄς κοιμηθοῦν μαζύ σου…».

Στό νανούρισμα αὐτό, ὅπου ὑπάρχει ἀκράδαντη πίστη τῆς ποιήτριας γιά τήν θεϊκή προέλευση τοῦ βρέφους, ἡ Θεοτόκος τό νανουρίζει σάν νά μήν ἔχει ὑπερβεῖ τόν σκληρό προφητικό λόγο πού ὁ Συμεών τῆς εἶχε πεῖ «…σοῦ δέ αὐτῆς τήν ψυχήν διελεύσεται ρομφαίαν…» (Λουκ. 2,35).

Ἡ ἐκκλησιαστική ποίηση, δέν μᾶς ἄφησε νανουρίσματα, μᾶς ἄφησε ὅμως τά θαυμάσια Μεγαλυνάρια, πού ἀναφέρονται στήν γέννηση τοῦ Χριστοῦ:
«… Μεγάλυνον ψυχή μου, τήν τιμιωτέραν, καί ἐνδοξοτέραν τῶν ἄνω στρατευμάτων
Μεγάλυνον ψυχήν μου, τόν ἐκ Παρθένου, Θεόν σαρκί τεχθέντα
Μεγάλυνον ψυχή μου, τόν ἐν τῷ Σπηλαίω, τεχθέντα Βασιλέα.
Μεγάλυνον ψυχή μου, τῶν ὑπό τῶν Μάγων, Θεόν προσκυνηθέντα…».

Νίκος Θ. Ἀρβανίτης
ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ
Μηνιαῖο περιοδικό Ἑλληνορθόδοξης Μαρτυρίας
ΕΤΟΣ 48ο – Δεκέμβριος 2014 -τεύχος 494

Πηγή: «το σπιτάκι της Μέλιας»